اختراع و حقوق ناشی از ثبت آن
اختراع و حقوق ناشی از ثبت آن. پیش از این گفتیم که : اختراع عبارت است از یک دستگاه، روش، ترکیب یا فرآیند منحصر به فرد که حاصل ایده یاخلاقیت ذهنی انسان باشد. اما ثبت اختراع چه امتیازاتی برای مالک آن به ارمغان می آورد؟ جدا از مزایای معنوی داشتن گواهینامه، این ثبت منافع مادی گوناگونی برای مالک خود دارد.
بخشی از فواید ثبت، حقوقی است که قانون گذار به صراحت در « قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری » یادآور شده است. این حقوقی عبارتند از:
- بهره برداری از اختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از مالک، مشروط به موافقت مالک آن است.
- مالک می تواند علیه هر شخصی که بدون اجازه ی او از اختراع بهره برداری کند. یا به هر نحوی به حقوق مخترع و مالک تعدی کند به دادگاه شکایت کند.
نکته: بهره برداری از اختراع به صورت های زیر است:
- در صورتی که اختراع در خصوص یک «فرآورده» باشد:
الف) ساخت، صادرات و واردات، عرضه برای فروش، فروش یا استفاده از فرآورده.
ب) ذخیره به قصد عرضه برای فروش یا استفاده از فرآورده.
- در صورتی که موضوع ثبت اختراع «فرآیند» باشد:
الف) استفاده از فرآیند
در خصوص اجازه ذخیره فرآورده که در بالا بدان اشاره شد باید توجه داشت که مجموع زمان ذخیره و فروش نباید از مدت مشخص شده در اجازه نامه بهره برداری بیشتر شود. مثلا اگر مالک اجازه بهره برداری را به مدت 2 سال داده باشد. بهره بردار نمی تواند تمام مدت ۲ سال را به ذخیره محصول پرداخته و پس از پایان مدت 2 سال محصول را به فروش رساند.
همچنین باید به این نکته نیز توجه کرد که درست است که اجازه بهره برداری شامل اجازه صادرات نیز می شود. اما اعتبار گواهینامه محدود به داخل ایران است. و در صورت صادرات، در کشورهای دیگر از حقوق مالکیت فکری برخوردار نیست. مگر در موارد ثبت اختراع به صورت pct.